Fundacja rodzinna – udział członków rodziny
W jednym z poprzednich artykułów poruszyliśmy podstawowe kwestie związane z fundacją rodzinną, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii dotyczących sposobu na zabezpieczenie rodzinnego majątku. Fundacja rodzinna jest jednak na tyle interesującym oraz nowym w polskim porządku prawnym podmiotem, że rozważenia wymagają także m.in. kwestie związane z udziałem członków rodziny w tym podmiocie. Rodzina jest bowiem kluczowym podmiotem, który ma wpływ na funkcjonowanie i dalsze działanie danego przedsiębiorstwa, którego kontynuacja następuje w formie fundacji rodzinnej.
Fundacja rodzinna – dla kogo i od kiedy?
Tak jak zostało przez nas wspomniane, ustawa dotycząca fundacji rodzinnej została już opublikowana w Dzienniku Ustaw. Tworzenie pierwszych fundacji będzie możliwe od maja 2023 roku. Jej podstawowym zadaniem jest poprawa otoczenia prawnego sukcesji firm. Pozwoli ona także na zgromadzenie oraz zarządzanie majątkiem danego przedsiębiorstwa. Przy użyciu fundacji rodzinnej fundator (czyli osoba, która przekazuje członkom rodziny swoją firmę) będzie mogła zapewnić im odpowiednie środki oraz nie martwić o dalsze losy stworzonego przez siebie przedsiębiorstwa. Może to nastąpić zarówno po śmierci fundatora, jak i po przejściu przez niego na emeryturę.
Fundatorem może być osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, a fundatorów może być kilku. Natomiast beneficjentami mogą być m.in. osoby fizyczne (np. dzieci fundatora) oraz organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego. Ze środków danego przedsiębiorstwa mogą być także finansowane np. koszty utrzymania lub edukacji osób beneficjentów.
Udział członków rodziny w fundacji rodzinnej
Sukcesja na gruncie fundacji rodzinnej może być planowana w perspektywie kilku pokoleń, natomiast kluczowe znaczenie dla jej funkcjonowania będzie miał udział członków danej rodziny. To na nich będą spoczywały podstawowe prawa i obowiązki związane z dalszym prowadzeniem danego przedsiębiorstwa. Warto zatem zastanowić się nad tym, w jaki sposób można utworzyć taką fundację i w jaki sposób członkowie rodziny mogą następnie zarządzać powierzonym im przedsiębiorstwem.
Pierwszym z kroków jest złożenie przez fundatora odpowiedniego oświadczenia o ustanowieniu fundacji rodzinnej. Może to nastąpić przed notariuszem w akcie założycielskim albo w drodze testamentu. Następnie konieczne jest sporządzenie statutu fundacji rodzinnej, czyli najważniejszego aktu prawnego, na podstawie którego będzie funkcjonowała fundacja. Trzecim z kroków jest przekazanie majątku na fundusz założycielski – wówczas następuje przejście majątku danego przedsiębiorstwa na rzecz fundacji rodzinnej. Fundator musi przekazać fundacji rodzinnej majątek o wartości co najmniej 100.000 zł (czyli tzw. fundusz założycielski). Kolejnym z etapów jest ustanowienie odpowiednich organów fundacji rodzinnej, w których kluczową rolę pełnić będą członkowie danej rodziny.
W zakresie organów fundacji rodzinnej warto wskazać, że sama fundacja reprezentowana będzie przez zarząd, podobnie jak ma to miejsce w przypadku różnego rodzaju spółek kapitałowych. Zarząd będzie mógł być także kontrolowany przez radę nadzorczą, o ile taka zostanie ustanowiona w ramach danej fundacji. Trzecim z organów będzie natomiast zgromadzenie beneficjentów, do którego należeć będą beneficjenci wskazani przez fundatora. Ich zadaniem będzie podejmowanie decyzji w niektórych kwestiach takich jak m.in. zatwierdzanie sprawozdania finansowego fundacji. Pozwala to na jasny podział obowiązków pomiędzy poszczególnymi osobami oraz organami i pozwoli na funkcjonowanie danej fundacji rodzinnej przez wiele pokoleń.
Ostatnim z kroków potrzebnych dla założenia oraz prawidłowego funkcjonowania fundacji rodzinnej będzie natomiast wpis fundacji rodzinnej do rejestru fundacji rodzinnych, który prowadzony będzie przez właściwy miejscowo sąd. Warto również pamiętać, że fundację będzie można ustanowić na czas określony lub nieokreślony, a fundacja rodzinna tylko w wyjątkowych sytuacjach będzie mogła prowadzić działalność gospodarczą. Fundacja będzie zatem podmiotem, który pozwoli na udział w danej organizacji członkom rodziny i to zagrożeń dla integralności majątku rodzinnego i płynności finansowej spółek, w których udziały posiada fundacja rodzinna.
Już teraz warto poznać całość zagadnień dotyczących fundacji rodzinnych i zaplanować zabezpieczenie rodzinnego biznesu. Sprawdź i skorzystaj z kursu – Fundacja rodzinna.
