Rządowe programy wsparcia dla firm objętych powodzią

W ostatnich dniach powodzie dotknęły głównie południową część Polski, powodując ogromne straty materialne i destabilizując lokalną gospodarkę. Dla właścicieli zalanych sklepów, pensjonatów i zakładów usługowych, powrót do prowadzenia działalności gospodarczej po takim kataklizmie jest szczególnie trudny. Jakie wsparcie mogą otrzymać firmy, by wrócić do normalnego funkcjonowania?

Apel o wsparcie dla MŚP

Związek Rzemiosła Polskiego zwrócił uwagę na konieczność szybkiego wdrożenia rozwiązań prawnych oraz ulg administracyjnych, które mogłyby wspomóc polskich przedsiębiorców w odbudowie po powodzi. MŚP, w tym firmy rzemieślnicze, są w szczególności zagrożone, gdyż często nie dysponują wystarczającymi środkami, by poradzić sobie z tak dużymi stratami bez zewnętrznej pomocy.

Z tego względu rząd zapowiedział różne formy pomocy finansowej dla firm dotkniętych powodzią. Na realizację zadań związanych z przeciwdziałaniem i usuwaniem skutków klęsk żywiołowych zabezpieczono w budżecie środki w wysokości 2 mld zł. Rada Ministrów określiła w rozporządzeniu z dnia 16 września 2024 r. gminy, dla których pomoc została przewidziana, a także terminy jej udzielenia. Rozwiązania możliwe do wdrożenia dla poszkodowanych przedsiębiorców reguluje ustawa z 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. Ustawa przewiduje prawo ubiegania się o pożyczki, które firmy mogą przeznaczyć na usuwanie szkód powstałych w wyniku powodzi, w tym na remonty miejsc faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej. Takie wsparcie finansowe może pomóc przedsiębiorcom w pokryciu kosztów naprawy infrastruktury oraz przywrócenia normalnej działalności.

Składki ZUS odroczone na rok!

Przepisy przewidują również odciążenie przedsiębiorców z terenów objętych powodzią od obowiązku uiszczania składek ZUS. Będą mogli skorzystać z odroczenia terminu płatności składek. Składki za okres od 1 sierpnia do 31 grudnia 2024 r. będą mogli uiścić do 15 września 2025 r., pod warunkiem złożenia oświadczenia, że zostali poszkodowani przez powódź.

Dla przedsiębiorców to istotna ulga, ponieważ do opłaconych w ten sposób składek nie będą naliczane odsetki za zwłokę, co znacząco odciąży ich finansowo w trudnym okresie odbudowy firmy. Dodatkowo, przedsiębiorcy, którzy opłacają składki na własne

ubezpieczenia, mogą wystąpić do ZUS z wnioskiem o ich umorzenie. Ta opcja jest szczególnie istotna dla tych, którzy znaleźli się w dramatycznej sytuacji i nie są w stanie pokryć należnych składek w wyniku strat materialnych spowodowanych przez powódź. Jeśli przedsiębiorca z powodu powodzi nie jest w stanie opłacić składek w terminie, nie będą na niego nałożone kary ani odsetki za zwłokę. To odciążenie ma na celu umożliwienie im przeznaczenia środków na odbudowę działalności.

Regulacje dla pracodawców

Oprócz tego, przedsiębiorcy, którzy mimo zniszczeń spowodowanych powodzią utrzymują miejsca pracy, mogą ubiegać się o zwrot części kosztów wynagrodzeń, nagród oraz składek na ubezpieczenia społeczne za okres do 12 miesięcy. Wysokość wsparcia może wynosić maksymalnie iloczyn dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę na jednego zatrudnionego pracownika oraz liczby zatrudnionych bezrobotnych, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. Warunkiem jest jednak niezmniejszenie przez przedsiębiorcę zatrudnienia w firmie. Wnioski należy składać do starosty.

Poza tym, przedsiębiorcy, którzy ograniczyli prowadzenie działalności z powodu powodzi, mogą wnioskować o nieoprocentowaną pożyczkę z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Pożyczka może być przyznana w wysokości wynagrodzenia pracowników i jej celem jest utrzymanie zatrudnienia w firmie. Wniosek należy złożyć do marszałka województwa.

Organizatorzy robót publicznych mogą zaś ubiegać się o zwrot części kosztów zatrudnienia osób prowadzących produkcję rolną, które ucierpiały w wyniku powodzi. Wsparcie może wynosić maksymalnie iloczyn dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę i liczby zatrudnionych osób, o których mowa powyżej, w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy. Wniosek należy złożyć do starosty. Podobnie pracodawcy, którzy zatrudniają osoby skierowane z urzędów pracy, mogą ubiegać się o zwrot kosztów zatrudnienia. To świadczenie jest skierowane do pracodawców, którzy pomimo zniszczeń utrzymali zatrudnienie. Zwrot kosztów może obejmować okres do 12 miesięcy.

Pomoc finansowa dla poszkodowanych

Nadto, także osoby prywatne, które ucierpiały w wyniku powodzi, mogą ubiegać się o różne formy wsparcia finansowego. Aby otrzymać pomoc, należy złożyć odpowiedni wniosek we właściwym Ośrodku Pomocy Społecznej, urzędzie gminy lub miasta. Środki zostaną wypłacone w ciągu dwóch dni od momentu złożenia wniosku. Zakres pomocy obejmuje:

a) Pomoc doraźną do 10 tys. zł – osoby poszkodowane mogą otrzymać do 8 tys. zł z pomocy społecznej oraz 2 tys. zł z zasiłku powodziowego.

b) Do 100 tys. zł – na remont lub odbudowę budynków gospodarczych, co jest kluczowe dla firm prowadzących działalność na terenach dotkniętych przez żywioł.

c) Do 200 tys. zł – na remont lub odbudowę budynku mieszkalnego, co może być istotnym wsparciem dla właścicieli zniszczonych nieruchomości.

Fundusz Wsparcia Kredytobiorców i odroczenie zapłaty VAT, PIT i CIT

Dla osób, które posiadają kredyt hipoteczny i z powodu powodzi czasowo utraciły możliwość korzystania ze swoich nieruchomości, Minister Finansów zapowiedział możliwość skorzystania z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK). FWK przez 12 miesięcy będzie spłacał raty kredytowe w imieniu poszkodowanych. Ta pomoc nie jest przesunięciem płatności, lecz bezzwrotnym wsparciem, które odciąży kredytobiorców w trudnym okresie.

Przedsiębiorcy poszkodowani przez powódź będą mieli możliwość przedłużenia terminów płatności kluczowych podatków, takich jak VAT, PIT i CIT. W przypadku VAT, płatność zostanie odroczona do 25 stycznia 2025 r. Natomiast odroczenie zaliczek na PIT i CIT oraz podatków za okres od sierpnia do grudnia 2024 r. pozwoli przedsiębiorcom uregulować te zobowiązania dopiero w rozliczeniu rocznym. Odroczenie obejmie również podatek przekazywany do urzędu skarbowego za pracowników firm dotkniętych powodzią. Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej, będzie można także ubiegać się o dalsze ulgi, w tym umorzenie zobowiązań podatkowych.

Ponadto, podatnicy, którzy ucierpieli wskutek powodzi, będą mogli skorzystać z ulg podatkowych w ramach pomocy publicznej oraz tzw. pomocy de minimis. Wnioski w tej sprawie można składać zarówno w tradycyjnych urzędach skarbowych, jak i za pośrednictwem elektronicznych systemów obsługi podatnika. Przedsiębiorcy rolni, którzy ponieśli straty w wyniku powodzi, mogą ubiegać się o ulgi w podatku rolnym oraz o wsparcie w opłatach na rzecz Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) i składek na ubezpieczenia w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS).

Zerowa stawka VAT na darowizny

Wreszcie, wprowadzona została także 0% stawkę VAT na darowizny towarów i usług dla osób dotkniętych powodzią. Od 12 września 2024 roku do końca roku obowiązuje ona dla darowizn różnorodnych towarów, takich jak żywność, koce, śpiwory, ubrania, a także dla nieodpłatnych usług, np. zakwaterowania czy wynajmu agregatów prądotwórczych, które mogą być kluczowe w łagodzeniu skutków katastrofy. Mogą z niej korzystać przedsiębiorcy przekazujący dary przez OPP, samorządy, podmioty lecznicze i RARS.

Podsumowując zatem, powódź może mieć długotrwały wpływ na lokalną gospodarkę, szczególnie w regionach, w których jest ona oparta na działalności MŚP. Szybka reakcja rządu i MF jest kluczowa, by zapobiec masowym upadkom firm. Rządowe działania wsparcia dla osób poszkodowanych przez powódź obejmują szeroki wachlarz rozwiązań – od pomocy w spłacie kredytów hipotecznych, przez ulgi podatkowe, po wsparcie dla organizacji pozarządowych i przedsiębiorców rolnych. Wszystkie te działania mają na celu przywrócenie stabilności finansowej poszkodowanych oraz ułatwienie powrotu do normalnego funkcjonowania.

Bądź na bieżąco z najważniejszymi zmianami podatkowymi, dołącz do Instytutu https://platforma.ikidp.pl/rejestracja/ 

Autor

Redaktor prowadzący

Redaktor naczelny