Jednorazowa sprzedaż kilku działek nie podlega VAT – istotny wyrok WSA!

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach wydał istotny wyrok dotyczący opodatkowania VAT w kontekście sprzedaży kilku działek budowlanych, które powstały z podziału gruntu rolnego. Sprawa dotyczyła jednorazowej sprzedaży kilkunastu działek przez właściciela gruntu, który nie prowadził działalności gospodarczej związanej z obrotem nieruchomościami. Sąd orzekł, że taka sprzedaż nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu VAT, co ma istotne konsekwencje dla osób zajmujących się sprzedażą majątku osobistego. 

Tło sprawy i rozstrzygnięcie WSA 

W tej sprawie właściciel gruntu rolnego (w celu sprzedaży) dokonał podziału swojej nieruchomości na kilkanaście działek budowlanych. Sprawa trafiła do organów podatkowych, które uznały, że taka transakcja stanowi działalność gospodarczą, co zobowiązuje sprzedawcę do zapłaty podatku VAT. Podatnik złożył skargę do WSA, argumentując, że zbycie działek było jednorazową transakcją, dotyczącą osobistego majątku, i nie powinno być uznawane za działalność gospodarczą, ponieważ nie prowadzi on regularnej sprzedaży nieruchomości.  

WSA w Kielcach w wyroku z 27 czerwca 2024 r. (sygn. akt I SA/Ke 219/24) przychylił się do argumentacji podatnika, stwierdzając, że sprzedaż nawet kilkunastu działek budowlanych powstałych z podziału gruntu rolnego nie stanowi działalności handlowej podlegającej opodatkowaniu VAT. Sąd uznał, że samo dążenie do uzyskania jak najlepszej ceny za sprzedawane działki nie jest równoznaczne z prowadzeniem działalności gospodarczej. Takie działanie jest jedynie przejawem racjonalnego zarządzania własnym majątkiem i dążenia do osiągnięcia korzyści z jego zbycia. 

Sąd podkreślił, że właściciel nieruchomości ma prawo do tego, aby sprzedawać swój majątek w sposób korzystny dla siebie, nie naruszając przepisów podatkowych. Nie można wymagać od właściciela, aby sprzedaż była przeprowadzona w sposób niekorzystny czy nieopłacalny finansowo tylko po to, aby uniknąć podejrzeń o prowadzenie działalności gospodarczej. W ocenie sądu jednorazowa sprzedaż działek z osobistego majątku nie jest traktowana jako działalność gospodarcza, o ile nie ma charakteru regularnego ani nie jest związana z inwestowaniem w nieruchomości w sposób profesjonalny. 

Działalność gospodarcza a sprzedaż nieruchomości 

Jak czytamy w uzasadnieniu wyroku, podstawowym kryterium, które decyduje o tym, czy sprzedaż nieruchomości podlega VAT, jest ocena, czy osoba sprzedająca prowadzi działalność gospodarczą. W omawianym przypadku WSA uznał, że jednorazowa sprzedaż kilku działek, będących częścią majątku osobistego, nie spełnia tych kryteriów. Sąd zwrócił również uwagę, że sprzedaż nieruchomości z majątku osobistego nie powinna być automatycznie traktowana jako działalność gospodarcza tylko dlatego, że działki zostały wydzielone z większej nieruchomości. Działanie to może być postrzegane jako sposób na efektywne zarządzanie majątkiem, a nie jako regularna działalność handlowa. Działanie właściciela, mające na celu uzyskanie jak najwyższej ceny, jest zgodne z zasadą racjonalnego gospodarowania i nie może być samo w sobie podstawą do nałożenia obowiązku zapłaty VAT. 

Wyrok WSA w Kielcach ma istotne znaczenie dla właścicieli nieruchomości, którzy dokonują sprzedaży działek z majątku osobistego. Sąd potwierdził, że takie transakcje nie muszą być automatycznie uznawane za działalność gospodarczą, co oznacza, że nie będą one podlegać opodatkowaniu VAT, o ile sprzedaż nie jest prowadzona w sposób regularny lub profesjonalny. Decyzja sądu wskazuje, że kluczowe w takich sprawach jest rozróżnienie pomiędzy jednorazową sprzedażą majątku osobistego a działalnością gospodarczą prowadzoną w sposób zorganizowany. 

Dla właścicieli nieruchomości oznacza to natomiast, że podział gruntu na kilka działek i ich sprzedaż nie musi automatycznie oznaczać obowiązku zapłaty VAT, o ile nie prowadzą oni regularnej działalności w tym zakresie. Zatem, osoby sprzedające nieruchomości powinny skupić się na odpowiednim dokumentowaniu działań związanych ze sprzedażą oraz na dowodach, które wskazują, że transakcje te są jednorazowe i wynikają z zarządzania majątkiem osobistym, a nie z prowadzenia działalności handlowej. 

Warto przy tym jednak pamiętać, że każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy i ostateczna kwalifikacja sprzedaży w zakresie VAT zależy od szczególnych okoliczności transakcji oraz działań podejmowanych przez sprzedającego. Wyrok WSA w Kielcach podkreśla, zatem że jednorazowa sprzedaż kilku działek z podziału gruntu rolnego nie oznacza automatycznie prowadzenia działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT. Orzeczenie to stanowi ważne stanowisko dla osób prywatnych, które planują sprzedaż części swojego majątku, a nie prowadzą regularnej działalności handlowej w zakresie obrotu nieruchomościami. 

Szukasz informacji o podatkach? Zapraszam na bloga https://ikidp.pl/category/blog/podatki/   

Autor

Redaktor prowadzący

Redaktor naczelny