Spółka komandytowa to rodzaj spółki osobowej, a kluczową cechą tej formy prawnej jest zróżnicowana odpowiedzialność wspólników, co stanowi ważny aspekt zarówno w zakresie odpowiedzialności za zobowiązania, jak i majątku spółki. W dzisiejszym artykule omówione zostaną szczegółowe kwestie związane z odpowiedzialnością wspólników oraz strukturą majątku w spółce komandytowej.
Spółka komandytowa – odpowiedzialność wspólników
Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki komandytowej jest zróżnicowana, co stanowi istotny element tej formy prawnej. Po pierwsze, komplementariusze ponoszą odpowiedzialność za długi spółki bez ograniczeń, całym swoim majątkiem prywatnym. Jednak odpowiedzialność ta ma charakter subsydiarny – wierzyciele mogą dochodzić swoich roszczeń z majątku osobistego komplementariusza dopiero wtedy, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna w całości lub w części.
Odpowiedzialność subsydiarna komplementariusza zabezpiecza interesy wierzycieli, szczególnie że spółka komandytowa nie ma minimalnego wymaganego kapitału zakładowego. Wierzyciele mogą więc liczyć na pokrycie roszczeń z majątku komplementariuszy, jeśli spółka nie będzie w stanie uregulować swoich zobowiązań.
Po drugie, komandytariusze odpowiadają za długi spółki w sposób ograniczony. Ich odpowiedzialność jest ograniczona do wysokości sumy komandytowej określonej w umowie spółki. Jeżeli komandytariusz wniesie do spółki wkład równy sumie komandytowej, nie ponosi już dalszej osobistej odpowiedzialności za zobowiązania spółki.
Warto jednak pamiętać, że jeżeli imię i nazwisko komandytariusza znajdzie się w firmie (nazwie) spółki, jego odpowiedzialność za zobowiązania spółki staje się nieograniczona, tak jak w przypadku komplementariusza. Jest to mechanizm chroniący wierzycieli, którzy mogliby mylnie uznać komandytariusza za osobę w pełni odpowiedzialną za długi spółki.
Majątek spółki komandytowej
Idąc dalej, omówienia wymagają także regulacje dotyczące majątku spółki komandytowej. Majątek spółki komandytowej stanowi kluczowy element jej funkcjonowania, ponieważ zapewnia zasoby niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej. Należy podkreślić, że majątek spółki nie jest współwłasnością wspólników, lecz odrębną własnością samej spółki. Spółka komandytowa posiada własną masę majątkową, którą tworzą zarówno wkłady wniesione przez wspólników, jak i majątek nabyty w trakcie jej działalności.
Majątek spółki komandytowej obejmuje:
- Prawa majątkowe wniesione tytułem wkładu wspólników, co oznacza, że wspólnicy wnoszą do spółki określone zasoby, które stają się jej własnością.
- Prawa majątkowe nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia, czyli wszystko, co spółka nabywa w toku prowadzenia działalności, takie jak nieruchomości, ruchomości, wierzytelności, prawa własności intelektualnej itp.
Funkcją wkładów wspólników jest pierwotne wyposażenie spółki w kapitał, co pozwala na rozpoczęcie działalności gospodarczej i zorganizowanie przedsiębiorstwa. W miarę prowadzenia działalności majątek spółki może naturalnie wzrastać poprzez zyski, inwestycje czy też nabycie nowych aktywów.
Wkład wspólnika do spółki komandytowej musi być przydatny z punktu widzenia przedmiotu działalności spółki i może mieć różną formę. Zgodnie z art. 107 k.s.h. komandytariusz nie może jednak wnosić wkładu w postaci zobowiązania do pracy lub świadczenia usług, chyba że wartość jego innych wkładów (majątkowych) równa się co najmniej sumie komandytowej. Wynika to z potrzeby zabezpieczenia interesów wierzycieli, którzy powinni mieć możliwość dochodzenia roszczeń z majątku spółki, a nie z usług świadczonych przez wspólnika.
Oprócz tego, jednym z kluczowych praw wspólników w spółce komandytowej jest prawo do zysku. Podział zysków może być uregulowany w umowie spółki, jednak w przypadku braku odpowiednich postanowień stosowane są ogólne zasady Kodeksu spółek handlowych:
- Komplementariusze – mają równy udział w zyskach, niezależnie od rodzaju i wartości wkładów.
- Komandytariusze – ich udział w zyskach jest proporcjonalny do rzeczywiście wniesionego wkładu.
Wspólnicy mogą także ustalić inne zasady podziału zysków, np. przyznać każdemu wspólnikowi równy udział w zyskach lub ustalić procentowy udział niezależny od wartości wniesionego wkładu. O czym też warto pamiętać to fakt, że jeżeli komandytariusz wniósł do spółki wkład niższy niż umówiona suma komandytowa, to wtedy zysk przypadający temu wspólnikowi będzie przeznaczany w pierwszej kolejności na uzupełnienie jego wkładu do poziomu umówionego.
Dołącz do kursu „Jak prowadzić spółkę komandytową – prawo, podatki, rachunkowość, dokumenty” – https://platforma.ikidp.pl/courses/jak-prowadzic-spolke-komandytowa-prawo-podatki-rachunkowosc-dokumenty/
Autor

Dawid Tomaszewski
Radca prawny, specjalizacja – prawo, handlowe, cywilne, postępowania podatkowe
Specjalizuje się w bieżącej obsłudze przedsiębiorców, prowadzi postępowania sądowe i administracyjne. Tworzy, opiniuje i negocjuje umowy oraz dokumenty korporacyjne. Posiada doświadczenie w postępowaniach przed organami podatkowymi oraz przed sądami administracyjnymi. LinkedIn
Redaktor prowadzący

Adrian Szydlik
Radca prawny, entuzjasta rozwiązań edukacyjnych w prawie i podatkach
Właściciel Kancelarii AS Legal&Tax, platformy z kursami online dla studentów prawa ,,Prawo dla Ciebie” oraz współwłaściciel centrum szkoleń ,,S&G Akademia”. Z Instytutem Księgowości i Doradztwa Podatkowego współpracuje od 2023 roku, odpowiada za dobór tematyczny publikowanych treści, aktywnie wspiera proces ich powstawania i publikowania. LinkedIn
Redaktor naczelny

prof. Adam Mariański
Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Księgowości i Doradztwa Podatkowego
Lider i założyciel Mariański Group oraz Instytutu Księgowości i Doradztwa Podatkowego. Doświadczony doradca polskich firm rodzinnych, w tym także w procesie sukcesji biznesu, współtwórca ostatecznej wersji ustawy o fundacjach rodzinnych. Najlepszy w Polsce doradca podatkowy w dziedzinie podatku dochodowego według 13. ,14. oraz 17. edycji rankingu „Rzeczpospolitej”. Specjalizuje się w sukcesji podatkowej, fundacji podatkowej, podatkach dochodowych, kontrolach i postępowaniu podatkowym oraz w ochronie praw jednostki w prawie podatkowym i planowaniu podatkowym. LinkedIn