Zmiany w składce zdrowotnej – co to oznacza dla przedsiębiorców?

Od 1 stycznia 2025 r. weszły w życie zmiany w zasadach ustalania składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców, wprowadzone ustawą z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Najważniejszą zmianą jest obniżenie minimalnej podstawy wymiaru składki zdrowotnej oraz możliwość nieuwzględniania zbycia środka trwałego w podstawie wymiaru składki zdrowotnej. 

Zmiany w składce zdrowotnej 

Dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych (skala podatkowa) lub w ramach podatku liniowego ustalono, że w roku składkowym rozpoczynającym się 1 lutego 2025 r. i trwającym do 31 stycznia 2026 r., minimalna miesięczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 75% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w pierwszym dniu roku składkowego. W praktyce oznacza to, że przy minimalnym wynagrodzeniu za pracę wynoszącym 4 666 zł w 2025 r., podstawą składki zdrowotnej będzie kwota 3 499,50 zł. 

Wobec tego, na podstawie nowych regulacji: 

• Dla przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej, roczna podstawa składki zdrowotnej nie może być niższa niż iloczyn liczby miesięcy podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i 75% minimalnego wynagrodzenia. 

• Dla przedsiębiorców opodatkowanych podatkiem liniowym minimalna miesięczna składka zdrowotna wynosi 9% podstawy, czyli 314,96 zł miesięcznie (9% z 3 499,50 zł). 

Wyłączenie dochodów ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych 

Poza tym, od 2025 r. dla przedsiębiorców wprowadzono istotne zmiany w ustalaniu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Przychody oraz koszty uzyskania przychodów związane ze sprzedażą środków trwałych i wartości niematerialnych nie są uwzględniane w obliczeniach. Wyłączenie to wynika z przepisów art. 14 ust. 2 pkt 1 i 19 oraz art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 

Dla przedsiębiorców ustalających podstawę składki na podstawie dochodu z miesiąca poprzedniego zmiana ta zacznie obowiązywać od 1 lutego 2025 r. Po zakończeniu roku składkowego przedsiębiorcy będą mogli zdecydować, czy chcą uwzględnić te przychody i koszty w rocznej podstawie składki. Aby to zrobić, konieczne będzie złożenie odpowiedniego oświadczenia na nowym wzorze dokumentu rozliczeniowego. 

Ustalanie podstawy składki metodą kasową 

Kolejną istotną zmianą jest wprowadzenie możliwości stosowania metody kasowej przy ustalaniu przychodu lub dochodu będącego podstawą wymiaru składki zdrowotnej. Przedsiębiorcy rozliczający się według skali podatkowej, podatku liniowego lub ryczałtu mogą uwzględniać przychody i koszty uzyskania wyłącznie w momencie ich faktycznego otrzymania lub poniesienia. Należy jednak pamiętać, iż z kasowej metody mogą korzystać wyłącznie osoby fizyczne osiągające przychody z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie. Co do zasady, będą mogły stosować również podmioty rozpoczynające prowadzenie działalności gospodarczej dla przychodów z tej działalności osiągniętych w roku jej rozpoczęcia. 

Jednakże, jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na metodę kasową, przy ustalaniu wysokości podstawy składki musi także uwzględniać przychody i koszty powstałe w okresie zawieszenia działalności gospodarczej. Wyłączenie tych przychodów i kosztów w dalszym ciągu obowiązuje, o ile metoda kasowa nie jest stosowana. 

Skutki dla przedsiębiorców 

Nowe regulacje przynoszą przedsiębiorcom kilka istotnych korzyści, nie mniej są dalekie od oczekiwanych tj. faktyczne obniżenie składki zdrowotnej. Obniżenie minimalnej podstawy wymiaru składki zdrowotnej pozwala na redukcję obciążeń finansowych, co szczególnie docenią przedsiębiorcy prowadzący działalność na niewielką skalę. Z kolei wyłączenie dochodów ze sprzedaży środków trwałych i wartości niematerialnych eliminuje konieczność uwzględniania w rozliczeniach jednorazowych transakcji, które mogą zaburzać wysokość składek w danym okresie. 

Wprowadzenie metody kasowej zapewnia zaś większą elastyczność w ustalaniu podstawy wymiaru składki, ale jednocześnie wymaga większej staranności w dokumentowaniu przychodów i kosztów. Dla przedsiębiorców oznacza to możliwość lepszego dostosowania rozliczeń do faktycznej sytuacji finansowej, jednakże wiąże się z obowiązkiem precyzyjnego ewidencjonowania transakcji. 

Nowe regulacje, choć korzystne, wymagają od przedsiębiorców dokładnego zapoznania się z przepisami i dostosowania sposobu prowadzenia dokumentacji do nowych wymagań. W dłuższej perspektywie zmiany te mogą przyczynić się do poprawy płynności finansowej oraz zwiększenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Nie ulega jednak wątpliwości, iż zmiany te są dalece niesatysfakcjonujące z punktu widzenia przedsiębiorców. Wszystko wskazuje zatem na to, iż w kolejnym roku tj,2026 r. będzie nas czekała kolejna zmiana w zakresie składki zdrowotnej, zaś jej projekty nie napawają optymizmem. Tym samym osoby prowadzące jednoosobowe działalności gospodarcze, spółki cywilne, czy spółki jawne zdecydowanie powinny rozważyć zmianę formy organizacyjno-prawnej na bardziej korzystną.  

Bądź na bieżąco z najważniejszymi zmianami podatkowymi, dołącz do Instytutu https://ikidp.pl/rejestracja   

Autor

Redaktor prowadzący

Redaktor naczelny