Umowa o prowadzenie księgowości to kluczowy dokument regulujący relacje pomiędzy biurem rachunkowym a klientem. W praktyce stanowi ona podstawę współpracy, określając wzajemne obowiązki, odpowiedzialność stron oraz warunki finansowe. Pojawia się jednak pytanie: czy lepszym rozwiązaniem jest stosowanie jednolitego wzoru umowy, czy też indywidualne negocjowanie jej postanowień? Odpowiedź na to pytanie zależy od kilku czynników, które warto szczegółowo przeanalizować.
Wzór umowy – zalety i ograniczenia
Umowa o świadczenie usług księgowych nie jest umową nazwaną w polskim prawie, lecz jej zasady są zbliżone do umowy zlecenia, co pozwala na stosowanie przepisów Kodeksu cywilnego. Podstawą współpracy między biurem a klientem jest zasada należytej staranności oraz zaufania.
Większość biur rachunkowych decyduje się na przygotowanie uniwersalnego wzoru umowy, który stanowi punkt wyjścia do zawarcia współpracy z klientem. Wzór taki ma wiele zalet. Przede wszystkim pozwala zaoszczędzić czas – gotowy dokument można szybko dostosować do konkretnego klienta, wprowadzając jedynie drobne zmiany, takie jak dane stron czy też szczegóły dotyczące zakresu usług. Standaryzacja umowy minimalizuje również ryzyko pominięcia istotnych postanowień – takich jak klauzule dotyczące odpowiedzialności, ochrony danych osobowych czy też sposobu rozwiązywania sporów.
Jednak stosowanie wzoru niesie ze sobą pewne ograniczenia. Gotowe szablony często nie uwzględniają specyfiki działalności poszczególnych klientów ani ich indywidualnych potrzeb. Może to prowadzić do sytuacji, w której standardowa umowa nie odpowiada w pełni realiom współpracy, a strony nie poświęcają wystarczającej uwagi analizie zapisów umowy. W konsekwencji w razie sporu biuro rachunkowe może zostać narażone na ryzyko prawne wynikające z niejasnych lub zbyt ogólnych postanowień.
Indywidualne negocjacje – elastyczność i personalizacja
Indywidualne negocjowanie umowy pozwala natomiast na precyzyjne dostosowanie jej treści do potrzeb i oczekiwań zarówno biura rachunkowego, jak i klienta. Kluczową zaletą takiego podejścia jest możliwość szczegółowego omówienia zakresu usług, terminów realizacji, procedur współpracy oraz klauzul dotyczących odpowiedzialności za ewentualne błędy księgowe. Klient może również zwrócić uwagę na specyficzne kwestie, takie jak sposób archiwizowania dokumentów czy nawet dostęp do danych finansowych w czasie rzeczywistym.
Negocjacje umożliwiają także uwzględnienie indywidualnych zapisów dotyczących wynagrodzenia, na przykład uzależnienia go od liczby przetwarzanych dokumentów. Dla biur rachunkowych jest to okazja do podkreślenia swojej elastyczności i profesjonalizmu, co może przyczynić się do budowy długoterminowej relacji z klientem.
Jednak indywidualne negocjacje mają również swoje wady. Proces ich przeprowadzania może być czasochłonny, szczególnie w przypadku klientów, którzy nie posiadają podstawowej wiedzy prawnej i wymagają dodatkowego wyjaśnienia poszczególnych zapisów. Dodatkowo, brak ustandaryzowanego wzoru może prowadzić do różnic w treści umów, co w dłuższej perspektywie może utrudniać zarządzanie relacjami z klientami.
Jakie rozwiązanie wybrać?
Decyzja pomiędzy stosowaniem wzoru umowy a indywidualnym negocjowaniem jej treści zależy od charakteru działalności biura rachunkowego oraz specyfiki jego klientów. W przypadku małych i średnich biur obsługujących głównie jednoosobowe działalności gospodarcze, standardowy wzór umowy może być wystarczający. Z kolei w sytuacji, gdy klientem biura jest większa firma o skomplikowanej strukturze finansowej, indywidualne negocjacje mogą okazać się konieczne.
Optymalnym rozwiązaniem wydaje się podejście hybrydowe – przygotowanie solidnego wzoru umowy, który będzie stanowił podstawę współpracy, z jednoczesną możliwością jego modyfikacji w zależności od potrzeb konkretnego klienta. Wzór taki powinien być opracowany we współpracy z prawnikiem, aby zapewnić zgodność z obowiązującymi przepisami prawa oraz ochronę interesów biura rachunkowego.
Podsumowując zatem, wybór pomiędzy wzorem umowy a indywidualnymi negocjacjami nie jest jednoznaczny. Każde z tych podejść ma swoje zalety i ograniczenia, a ich skuteczność zależy od kontekstu i specyfiki współpracy. Niezależnie od przyjętego rozwiązania, kluczowe jest, aby umowa była precyzyjna, zgodna z przepisami prawa oraz jasno określała zasady współpracy. W ten sposób biuro rachunkowe i klient mogą uniknąć nieporozumień i skoncentrować się na realizacji wspólnych celów.
Szukasz wzoru umowy na usługi księgowe i kadrowo-płacowe? Zajrzyj tutaj https://platforma.ikidp.pl/courses/wzor-umowy-na-uslugi-ksiegowe-i-kadrowo-placowe/
Autor

Monika Wolska-Bryńska
Radca prawny, specjalizacja – procedura podatkowa, w tym postępowania podatkowe i sądowo-administracyjne
Menedżer w Zespole Postępowań w Mariański Group Kancelaria Prawno-Podatkowa Sp.k., odpowiada za prowadzenie spraw klientów w ramach postępowań podatkowych oraz wtórnych do nich – postępowań zabezpieczających i egzekucyjnych, reprezentuje klientów w sporach przed organami podatkowymi oraz przed sądami administracyjnymi oraz występuje w postępowaniach karno-skarbowych. MarianskiGroup
Redaktor prowadzący

Adrian Szydlik
Radca prawny, entuzjasta rozwiązań edukacyjnych w prawie i podatkach
Właściciel Kancelarii AS Legal&Tax, platformy z kursami online dla studentów prawa ,,Prawo dla Ciebie” oraz współwłaściciel centrum szkoleń ,,S&G Akademia”. Z Instytutem Księgowości i Doradztwa Podatkowego współpracuje od 2023 roku, odpowiada za dobór tematyczny publikowanych treści, aktywnie wspiera proces ich powstawania i publikowania. LinkedIn
Redaktor naczelny

prof. Adam Mariański
Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Księgowości i Doradztwa Podatkowego
Lider i założyciel Mariański Group oraz Instytutu Księgowości i Doradztwa Podatkowego. Doświadczony doradca polskich firm rodzinnych, w tym także w procesie sukcesji biznesu, współtwórca ostatecznej wersji ustawy o fundacjach rodzinnych. Najlepszy w Polsce doradca podatkowy w dziedzinie podatku dochodowego według 13. ,14. oraz 17. edycji rankingu „Rzeczpospolitej”. Specjalizuje się w sukcesji podatkowej, fundacji rodzinnej, podatkach dochodowych, kontrolach i postępowaniu podatkowym oraz w ochronie praw jednostki w prawie podatkowym i planowaniu podatkowym. LinkedIn