Dywidenda stanowi część zysku wypracowanego przez spółkę, która jest wypłacana właścicielom (wspólnikom lub akcjonariuszom w zależności od formy prowadzenia spółki kapitałowej). Jest to swego rodzaju nagroda, którą otrzymują osoby posiadające udziały (akcje) danej spółki. Wypłata dywidendy może być regularna (np. co kwartał lub rok) lub też decyzja o jej wypłacie może być podejmowana okresowo przez władze spółki. Dywidendę stanowią zatem aktywa przyznawane jako wynagrodzenie za udzielenie kapitału, najczęściej w formie pieniężnej. Niekiedy może dojść jednak do przekazania takiej dywidendy także w formie rzeczowej. Jakie rodzi to konsekwencje wówczas na gruncie podatku VAT?
Przekazanie dywidendy w formie rzeczowej
Dywidenda może zostać wypłacona w formie środków pieniężnych, ale także innych aktywów, które podmiot posiada, a także w formie akcji/udziałów spółki lub podniesienia wartości nominalnej akcji/udziałów. Proces wypłaty dywidendy przebiega według ustalonych procedur określonych przez spółkę oraz przepisy prawa. Wysokość dywidendy zależy od wielu czynników, takich jak sytuacja finansowa spółki, jej zysk netto, strategia rozwoju czy potrzeby inwestycyjne. Co do zasady dywidenda stanowi przychód z kapitałów pieniężnych.
Przekazanie dywidendy w formie rzeczowej odnosi się zatem do sytuacji, gdy spółka decyduje się wypłacić określonym osobom część zysku w postaci innych niż gotówka aktywów lub usług. Spółka może zdecydować się na oferowanie akcjonariuszom produktów lub usług zamiast dywidendy w gotówce. Na przykład firma produkcyjna może zaoferować swoje produkty, a firma usługowa może zapewnić usługi dla swoich udziałowców. Zwykle jest to jednak przeniesienie własności określonego składnika majątkowego na rzecz wspólnika. W określonych przypadkach spółka może zatem zdecydować się przekazać aktywa materialne, np. nieruchomości, sprzęt, zapasy, jako dywidendę dla określonych osób.
Jak to wygląda na gruncie podatku VAT?
Przekazanie dywidendy w formie rzeczowej, czyli w postaci przeniesienia własności, aktywów lub wykonania usług zamiast gotówki, wywołuje różne kwestie związane z podatkiem VAT. Warto bowiem pamiętać, że wypłata dywidendy w postaci rzeczowej generuje dochód podatkowy dla spółki wypłacającej. Ten dochód wynosi tyle, ile wartość dywidendy, chyba że wartość rynkowa rzeczywistych dóbr lub usług jest wyższa. Wynikający z tego dochód może zostać zmniejszony o koszty potrzebne do wygenerowania tego przychodu.
Poza tym, istotne jest zaznaczenie, że osoba opodatkowana nie jest zobligowana do samodzielnego deklarowania takiego przychodu w rocznym zeznaniu podatkowym, gdyż to spółka wypłacająca ma obowiązek poboru podatku jako płatnik w opisanej sytuacji. Zgodnie z przepisami zawartymi w artykule 30a ustęp 1 punkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w takiej sytuacji stawka podatku wynosi 19% od samego przychodu, niepomniejszanego o koszty. Zadaniem płatnika jest pobranie podatku od kwoty przychodu.
W zakresie podatku VAT należy natomiast wskazać, iż Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z dnia 12 maja 2021 roku (sygn. 0113- KDIPT1-3.4012.214.2021.1.MWJ) wskazał, iż przekazanie dywidendy w formie rzeczowej nie zawsze jest czynnością, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Sama sprawa dotyczyła firmy, która pragnęła potwierdzić poprawność swojej oceny skutków podatkowych związanych z wypłatą dywidendy w formie rzeczowej. W swoim wniosku z 2021 roku firma wyjaśniła, że głównie zajmuje się zarządzaniem alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz portfelami tych funduszy, które są objęte zwolnieniem z VAT. Działalność opodatkowana VAT stanowi znikomy procent jej działalności, obejmując głównie wynajem samochodów członkom zarządu do celów prywatnych.
Pytanie wnioskodawcy dotyczyło tego, czy wypłata przez Spółkę dywidendy w formie niepieniężnej – poprzez przeniesienie na rzecz akcjonariusza prawa własności samochodu osobowego lub samochodów osobowych, będzie podlegać opodatkowaniu VAT? Zdaniem Wnioskodawcy, przekazanie na rzecz akcjonariusza dywidendy w formie rzeczowej nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na to, że nie jest to czynność odpłatna ani nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Dyrektor KIS w odpowiedzi wskazał, iż stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe – w związku z czym płynie z tego wniosek, iż przeniesienia przez spółkę własności auta w ramach wypłaty wspólnikowi zysku nie jest opodatkowane w ramach VAT. Spowodowane było to tym, że podatnik działał w branży inwestycyjnej (zwolnionej z podatku), przez co przy nabyciu pojazdu nie przysługiwało prawo do odliczenia.
Dołącz do społeczności Instytutu Księgowości i Doradztwa Podatkowego, bądź na bieżąco z najważniejszymi sprawami podatkowymi i księgowymi, korzystaj z wiedzy ekspertów Instytutu IKiDP Rejestracja