Urząd skarbowy będzie szerzej kontrolował ceny transferowe? Zapowiedzi Ministerstwa Finansów

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wyraźnie sygnalizują, że ceny transferowe stają się jednym z priorytetów w polityce fiskalnej państwa. Decyzja wynika z potrzeby przeciwdziałania agresywnej optymalizacji podatkowej oraz transferu zysków poza Polskę, co powoduje uszczuplenie dochodów budżetowych. W ostatnich latach dochodziło do coraz częstszych przypadków, które budziły podejrzenia, że podmioty powiązane wykorzystują relacje wewnątrzgrupowe w sposób nie do końca przejrzysty, w celu minimalizowania zobowiązań podatkowych. Źródłem działań są też sygnały z praktyki: w 2024 roku doszacowania dochodu z tytułu cen transferowych były prawie dwukrotnie wyższe niż w roku poprzednim, a w pierwszym półroczu 2025 r. odnotowano, że zaniżenia CIT związane z TP były o 30 % wyższe niż w całym 2023 roku. 

Ceny transferowe 

Ceny transferowe to warunki, w szczególności ceny, stosowane w transakcjach zawieranych pomiędzy podmiotami powiązanymi. Podmiotami powiązanymi są najczęściej spółki działające w ramach jednej grupy kapitałowej, ale powiązania mogą mieć również charakter osobowy – np. gdy ta sama osoba posiada wpływ na decyzje dwóch spółek. Celem regulacji w zakresie cen transferowych jest zagwarantowanie, że warunki takich transakcji odpowiadają warunkom rynkowym, czyli takim, jakie zostałyby ustalone pomiędzy podmiotami niezależnymi. 

Obowiązek stosowania zasad cen transferowych dotyczy podatników, którzy dokonują transakcji z podmiotami powiązanymi, a także w niektórych przypadkach – z podmiotami mającymi siedzibę w tzw. rajach podatkowych. W praktyce oznacza to konieczność każdorazowego zbadania, czy dana transakcja, jej wartość i charakter powodują obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych oraz raportowania. 

Natomiast, Minister Finansów oraz szef KAS ogłosili niedawno wprost, że walka z agresywną optymalizacją podatkową, realizowaną poprzez transfer zysków za granicę, jest priorytetem administracji skarbowej. W tym celu powołano m.in. Zespół ds. Zwalczania Agresywnego Planowania Podatkowego oraz Centrum Kompetencyjne KAS w Krakowie. Oba podmioty mają odpowiadać za monitorowanie zjawisk i typowanie obszarów największego ryzyka. Dane przedstawione przez ministra pokazują, że problem ma skalę systemową – w 2024 r. doszacowany dochód wzrósł niemal dwukrotnie w stosunku do roku poprzedniego, a pierwsza połowa 2025 r. przyniosła kolejne rekordy. 

Obowiązkowe kontrole największych podatników 

Na poziomie legislacyjnym pojawiła się propozycja, aby najwięksi podatnicy, czyli ci, których średnioroczne przychody przekraczają 5 mld zł, byli poddawani obowiązkowym i cyklicznym kontrolom cen transferowych. Ma to zapewnić większą ściągalność podatków oraz ograniczyć transfer zysków poza granice Polski. Jednocześnie prezydencka propozycja przewiduje zaostrzenie sankcji – dodatkowe zobowiązanie podatkowe miałoby wzrosnąć do co najmniej 20 proc. zaniżonego dochodu. 

Eksperci wskazują, że dzięki wykorzystaniu nowoczesnych narzędzi analitycznych fiskus nie ograniczy się do badania rozliczeń międzynarodowych gigantów. Systemy takie jak KSeF czy też JPK-CIT pozwalają analizować ogromne wolumeny danych, identyfikując podmioty, które mogą generować ryzyko podatkowe. Tym samym, także średnie i małe przedsiębiorstwa mogą spodziewać się częstszych wezwań i weryfikacji swoich rozliczeń. 

Nadto, obserwując praktykę fiskusa, można zauważyć, że na celowniku coraz częściej znajdują się podmioty operujące na niewielkich dochodach lub ponoszące straty. Organy zakładają bowiem, że takie sytuacje mogą być wynikiem przerzucania dochodów do innych spółek w grupie. To powoduje, że nawet mniejsze przedsiębiorstwa, które do tej pory nie były priorytetem kontroli, muszą przygotować się na wnikliwe badanie ich rozliczeń. 

W obliczu rosnącej presji organów podatkowych przedsiębiorcy powinni szczególną wagę przykładać do bieżącego prowadzenia dokumentacji cen transferowych. Chodzi nie tylko o spełnienie formalnych wymogów, lecz także o przygotowanie merytorycznych analiz uzasadniających rynkowy charakter transakcji. 

Wobec tego, rosnąca intensywność działań KAS w obszarze cen transferowych to sygnał ostrzegawczy dla biznesu. Kontrole będą dotyczyć szerszego grona podatników i obejmą także kwestie VAT. W tej sytuacji kluczowe jest odpowiedzialne podejście do polityki cen transferowych, prowadzenie aktualnej i kompletnej dokumentacji oraz stały monitoring rozliczeń wewnątrzgrupowych. W świetle nowych realiów fiskus zyskuje coraz bardziej precyzyjne narzędzia, a przedsiębiorcy muszą zadbać o solidne fundamenty swojej obrony. 

Szukasz informacji o podatkach? Zapraszam na bloga https://ikidp.pl/category/blog/podatki/  

Autor

Redaktor prowadzący

Redaktor naczelny