Protokół z kontroli podatkowej – co powinien zawierać?

opublikowano
18 września 2025

Protokół z kontroli podatkowej jest podstawowym dokumentem, w którym urzędnicy dokumentują cały przebieg kontroli oraz jej rezultaty. Zgodnie z art. 290 § 1 Ordynacji podatkowej, każda kontrola musi zostać udokumentowana, a dokumentowana jest w postaci sporządzanego przez organ protokołu. Ustawodawca dopuszcza przy tym, że oprócz formy pisemnej stan faktyczny może zostać utrwalony także w sposób techniczny – za pomocą aparatury rejestrującej obraz i dźwięk lub na informatycznych nośnikach danych. 

Protokół kontroli podatkowej musi zawierać szereg niezbędnych elementów, które gwarantują, że dokument odzwierciedla nie tylko sam przebieg działań organów, lecz także umożliwia kontrolowanemu pełną ocenę legalności i zasadności ustaleń. W pierwszej kolejności wskazuje się dane kontrolowanego, czyli podmiotu, wobec którego kontrola została przeprowadzona. Obok tego protokół zawiera wskazanie osób kontrolujących, co pozwala na ustalenie odpowiedzialności personalnej za prowadzone czynności.  

Kluczowe jest także określenie przedmiotu i zakresu kontroli, a więc tego, jakie obszary działalności gospodarczej i w jakim okresie zostały objęte badaniem, oraz miejsca i czasu, w którym czynności kontrolne się odbywały. Niezbędnym składnikiem protokołu jest opis dokonanych ustaleń faktycznych, który powinien w sposób rzetelny i wyczerpujący przedstawiać to, co zostało stwierdzone w toku kontroli. Do dokumentu dołącza się także dokumentację dowodową, na podstawie, której organ doszedł do wniosków wskazanych w protokole kontroli. 

Art. 290 § 2 o.p. wskazuje również, że protokół musi zawierać ocenę prawną sprawy, czyli interpretację zgromadzonych faktów w świetle obowiązujących przepisów podatkowych. Ustawodawca wprowadził też obowiązek zawarcia w protokole odpowiednich pouczeń, które mają zagwarantować podatnikowi możliwość obrony swoich praw. Dokument powinien zawierać informację o prawie złożenia zastrzeżeń lub wyjaśnień, a także o prawie dokonania korekty deklaracji podatkowej. 

Skorzystaj z kompleksowego wsparcia w tworzeniu pism podatkowych na każdym etapie kontaktów z urzędem – https://platforma.ikidp.pl/courses/wzory-pism-podatkowych-czynnosci-sprawdzajace-kontrole-postepowania-podatkowe-i-sadowo-administracyjne-zabezpieczenia-i-egzekucje/ 

Autor

Agata Kotwica-Stefańska
Agata Kotwica-Stefańska

Adwokat, specjalizacja – postępowanie cywilne, administracyjne i karne

Zajmuje się bieżącą obsługą przedsiębiorców, sporządza opinie prawne oraz reprezentuje klientów w trakcie postępowań przed sądami powszechnymi i sądami administracyjnymi. LinkedIn

Redaktor prowadzący

Adrian Szydlik
Adrian Szydlik

Radca prawny, entuzjasta rozwiązań edukacyjnych w prawie i podatkach

Właściciel Kancelarii AS Legal&Tax, platformy z kursami online dla studentów prawa ,,Prawo dla Ciebie” oraz współwłaściciel centrum szkoleń ,,S&G Akademia”. Z Instytutem Księgowości i Doradztwa Podatkowego współpracuje od 2023 roku, odpowiada za dobór tematyczny publikowanych treści, aktywnie wspiera proces ich powstawania i publikowania. LinkedIn

Redaktor naczelny

prof. Adam Mariański
prof. Adam Mariański

Przewodniczący Rady Programowej Instytutu Księgowości i Doradztwa Podatkowego

Lider i założyciel Mariański Group oraz Instytutu Księgowości i Doradztwa Podatkowego. Doświadczony doradca polskich firm rodzinnych, w tym także w procesie sukcesji biznesu, współtwórca ostatecznej wersji ustawy o fundacjach rodzinnych. Najlepszy w Polsce doradca podatkowy w dziedzinie podatku dochodowego według 13. ,14. oraz 17. edycji rankingu „Rzeczpospolitej”. Specjalizuje się w sukcesji podatkowej, fundacji rodzinnej, podatkach dochodowych, kontrolach i postępowaniu podatkowym oraz w ochronie praw jednostki w prawie podatkowym i planowaniu podatkowym. LinkedIn

Powiązane artykuły