Fundacja rodzinna. Zegar tyka…

Zegar tyka… Nieubłaganie zbliża się termin, w którym w życie wejdą przepisy dotyczące fundacji rodzinnej. W ostatnim czasie pojawia się coraz więcej informacji oraz opracowań dotyczących fundacji rodzinnych, jednak nie wszyscy są zaznajomieni ze wszystkimi regulacjami dotyczącymi tego nowego podmiotu w polskim porządku prawnym. Istotnym jest zatem, by wiedzieć, kiedy te przepisy wejdą w życie, kiedy w obrocie pojawią się pierwsze fundacje rodzinne oraz na jakie kwestie dotyczące fundacji rodzinnej warto jest się wcześniej przygotować.

Kiedy fundacja rodzinna wejdzie w życie?

Sam projekt ustawy o fundacji rodzinnej pochodzi z dnia 26 stycznia 2023 roku. W dniu 21 lutego 2023 roku w Dzienniku Ustaw opublikowano zaś projekt tej ustawy. Natomiast wejdzie ona w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, tj. w dniu 22 maja 2023 roku. Ustawa wprowadza nowy podmiot w polskim prawie, tzn. fundację rodzinną, dedykowaną przede wszystkim sukcesji polskich przedsiębiorstw rodzinnych.

Oznacza to, że wraz z końcem maja 2023 roku zaczną w Polsce pojawiać się nowe podmioty nazywane fundacjami rodzinnymi i należy być odpowiednio przygotowanym na wprowadzenie tych podmiotów. Zostały zatem niecałe dwa miesiące i jest to okres, w którym warto zapoznać się z przepisami dotyczącymi takich fundacji.

Na jakie kwestie dotyczące fundacji rodzinnej warto się przygotować?

Jak wskazuje się w art. 2 ust. 1 ustawy, fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej. Takim fundatorem może być wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych, która złożyła oświadczenie o ustanowieniu fundacji rodzinnej w akcie założycielskim albo w testamencie. Nazwa fundacji rodzinnej może być obrana dowolnie i powinna zawierać dodatkowe oznaczenie „Fundacja Rodzinna”. Rozpoznanie tych podmiotów w praktyce nie powinno być zatem utrudnione.

Podobne regulacje obecne są już w innych państwach w Unii Europejskiej i sprawdzają się od wielu lat. Fundacja rodzinna w Polsce ma służyć zaś przede wszystkim do gromadzenia i zabezpieczenia rodzinnego majątku i pozwolić na zatrzymanie go w kraju. Fundacja rodzinna nabywa osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru fundacji rodzinnych. Rejestr fundacji rodzinnych prowadzi zaś Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Łatwo będzie zatem można sprawdzić czy dana fundacja jest zarejestrowana w takim rejestrze i zweryfikować podstawowe dane związane z taką fundacją rodzinną.

Oprócz tego, warto pamiętać także o tym, że fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą tylko w zakresie wskazanym w ustawie (dotyczącym m.in. najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania czy też udzielania pożyczek). Istotnym jest, by przygotować się na to, że fundacja rodzinna w praktyce po jej powstaniu odpowiada solidarnie z fundatorem za jego zobowiązania powstałe przed jej ustanowieniem, w tym z tytułu obowiązku alimentacyjnego. Odpowiedzialności tej nie można bez zgody wierzyciela wyłączyć ani ograniczyć. Warto zatem będzie także przy weryfikowaniu np. danej fundacji rodzinnej, sprawdzić jej wcześniejszą historię.

Odpowiedzialność ta ogranicza się jednak do wartości mienia wniesionego przez fundatora według stanu z chwili wniesienia, a według cen z chwili zaspokojenia wierzyciela. Oprócz tego, warto przygotować się na kwestie praktyczne dotyczące fundacji rodzinnej – w przypadku chęci skorzystania z możliwości, jaki daje taki podmiot, trzeba zadbać o odpowiedni statut fundacji rodzinnej, który musi posiadać określone elementy takie jak nazwa, siedziba, szczegółowy cel fundacji, wartość funduszu założycielskiego oraz inne elementy z art. 26 ustawy.

Ponadto, konieczne będzie także sporządzenie spisu mienia, wniesienie funduszu założycielskiego na rzecz fundacji, a także powołanie jej organów. Organami fundacji rodzinnej są zarząd, rada nadzorcza oraz zgromadzenie beneficjentów, a zgodę na pełnienie funkcji członka organu fundacji rodzinnej wyraża się w formie pisemnej. Kluczowe znaczenie posiada tutaj zarząd – do zadań zarządu należy bowiem m.in. prowadzenie spraw fundacji rodzinnej oraz reprezentowanie jej. Zgromadzenie beneficjentów podejmuje zaś odpowiednie uchwały na posiedzeniach, a rada nadzorcza pełni funkcje nadzorcze w stosunku do zarządu w zakresie przestrzegania prawa i postanowień zawartych w statucie.

Podsumowując, fundacja rodzinna to specyficzna forma organizacji, której cechą charakterystyczną jest powiązanie jej członków poprzez pokrewieństwo i bliskie relacje rodzinne. W najbliższym czasie wchodzą w Polsce przepisy prawne dotyczące tego podmiotu (tj. ustawa o fundacji rodzinnej), zatem warto się na to przygotować.

Zegar tyka, więc już teraz dobrze przygotuj się na zmiany związane z fundacją rodzinną. Sprawdź i skorzystaj z warunków specjalnych Kurs „Fundacja rodzinna” specjalna oferta